Decyzja o założeniu własnej firmy jest jednym z kluczowych momentów w życiu każdego przyszłego przedsiębiorcy. Polski rynek oferuje różnorodne formy prowadzenia działalności gospodarczej, ale dwa najpopularniejsze modele to jednoosobowa działalność gospodarcza oraz spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W poniższym artykule omówimy te dwie formy, ich kluczowe różnice oraz jakie kroki należy podjąć, by je założyć.

Proces rejestracji

1. Jednoosobowa działalność gospodarcza – możliwość rejestracji przez portal https://biznes.gov.pl. Proces jest uproszczony, a po jego zakończeniu automatycznie nadawany jest NIP. Firma może od razu rozpoczynać działalność operacyjną.
2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – rejestracja odbywa się za pomocą systemu S24, dostępnego pod adresem https://ekrs.ms.gov.pl/s24/. Po zawarciu umowy spółki, a przed jej uwidocznieniem w KRS (może to potrwać od kilku dni, do kilku tygodni), mamy do czynienia ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. Spółka w organizacji nie posiada NIP (choć może o niego wystąpić do Urzędu Skarbowego, w przeciwnym wypadku zostanie on nadany automatycznie jednocześnie z uwidocznieniem w KRS) i może działać w ograniczonym zakresie do momentu uwidocznienia w KRS i nadania NIP.

Rejestrując firmę online przyspieszasz cały proces. Warto podkreślić, że w przypadku spółek, rejestracja w tradycyjny sposób uniemożliwia późniejsze wprowadzanie zmian, takich jak modyfikacja umowy spółki czy zmiana siedziby, przez internet. Wszelkie tego typu kwestie trzeba potem regulować tradycyjnie, co jest czasochłonne i droższe niż w przypadku zmian dokonywanych online przez S24.

Konsultacje z ekspertami

Rekomendowane jest skorzystanie z pomocy biura rachunkowego lub doradcy podatkowego, zwłaszcza w przypadku spółek. Każda zmiana w umowie spółki wiąże się z kosztem, który w przybliżeniu wynosi około 300zł, a więc konsultacja i dobranie odpowiedniej struktury spółki może zaoszczędzić nam kosztów i czasu w przyszłości.

Dodatkowo, wybór odpowiedniej formy opodatkowania, zarówno w jednoosobowej działalności gospodarczej, jak i w spółce, może wpłynąć na minimalizację obciążeń podatkowych.

Jaką formę działalności wybrać?

Zastanawiając się nad wyborem formy działalności, warto rozważyć kilka kwestii:

1. Skala biznesu – spółki są elastyczne pod względem rozwoju: łatwiej jest pozyskać inwestorów, wprowadzić firmę na giełdę czy dokonać jej sprzedaży w całości lub części, co nie jest możliwe w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej. Warto zaznaczyć, że przy sprzedaży spółki, wszystkie zawarte umowy, prawa i obowiązki pozostają bez zmian, a firma funkcjonuje tak, jak przed transakcją.
2. Koszty i złożoność prowadzenia – prowadzenie spółki jest bardziej kosztowne oraz skomplikowane niż jednoosobowa działalność gospodarcza. Jedną z pierwszych kwestii, które musi zrozumieć przyszły przedsiębiorca jest konieczność rozdzielenia kapitału prywatnego od kapitału spółki i konsekwencje z tym związane, które to nie mają zastosowania w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.
3. Odpowiedzialność – w spółce odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania jest ograniczona. Niemniej jednak, w pewnych sytuacjach członkowie zarządu mogą odpowiadać prywatnym majątkiem. Kluczowe jest zgłoszenie upadłości w odpowiednim czasie. Natomiast w jednoosobowej działalności gospodarczej odpowiada się całym majątkiem osobistym. 
4. Ochrona majątku – w przypadku jednoosobowej działalności jeśli jesteśmy w związku małżeńskim warto jest rozważyć ustanowienie rozdzielności majątkowej (intercyza) i podarowanie małżonce/małżonkowi np połowy nieruchomości, co w praktyce w skrajnej sytuacji uniemożliwia zajęcie tej części majątku. Informacja o ustanowionej rozdzielności majątkowej musi być publiczna – CEIDG/odpowiednie zapisy w umowach z kontrahentami.

Chociaż jednoosobowa działalność gospodarcza oraz spółka z o.o. są najpopularniejszymi formami działalności, istnieje też wiele innych, mniej popularnych form, takich jak spółka cywilna, akcyjna, komandytowa oraz inne. Wybierają je jednak osoby, które doskonale wiedzą, jakie korzyści niesie za sobą dana forma i jak ją efektywnie wykorzystać.

O czym jeszcze warto pamiętać?

Istnieje wiele możliwości pozyskania kapitału na rozwój działalności, na szczególną uwagę zasługuje jednak bezzwrotna dotacja z Urzędu Pracy dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne. Na dziś dzień dotacja może wynieść maksymalnie około 40 tysięcy złotych, a sam proces pozyskiwania tych środków i formalności z tym związane są relatywnie nieskomplikowane i do przejścia bez konieczności korzystania z pomocy wyspecjalizowanych konsultantów. Dofinansowanie działalności jest często na tyle atrakcyjną ofertą, że decydują się na nią nawet osoby, które nigdy wcześniej nie rozważały zarejestrowania się jako osoba bezrobotna

Podsumowanie

Wybór odpowiedniej formy działalności to nie tylko kwestia indywidualnych potrzeb, ale także planów na przyszłość oraz skali prowadzonego biznesu. Niezależnie od wyboru, kluczowe jest odpowiednie przygotowanie oraz konsultacja z ekspertami w celu uniknięcia nieprzewidzianych trudności czy kosztów w przyszłości.